PODGLĄD ATOMU
     
 

„Jeszcze Polska nie umarła…” - walka o wolność u boku Napoleona Bonapartego

Linia chronologiczna
Źródło 1. Jacques-Louis David. Napoleon Bonaparte – cesarz Francuzów (obraz z 1812 r.)


[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jacques-Louis_David_017.jpg]




1795 rok był kresem I Rzeczypospolitej. Polska została wymazana z mapy Europy. Polacy nie zaprzestali jednak dążeń do odzyskania niepodległości. Po upadku powstania kościuszkowskiego, wielu dowódców i żołnierzy znalazło się na emigracji, a wśród nich generał Jan Henryk Dąbrowski, który uzyskał pozwolenie na powstanie wojska polskiego walczącego pod sztandarami Napoleona Bonapartego. W wojnach Napoleona z mocarstwami europejskimi, Polacy widzieli szansę na powrót niepodległego państwa polskiego.



Źródło 2. Mapa. Europa napoleońska w 1812 r., CARTE










Źródło 3. Juliusz Kossak. Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów (obraz z 1882 r.)


[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Henryk_Dabrowski_2.jpg]

Źródło 4. Józef Wybicki. Pieśń Legionów Polskich we Włoszech (1797 r.) [fragment]

Jeszcze Polska nie umarła,
Kiedy my żyjemy,
Co nam obca moc wydarła,
Szablą odbijemy.


Marsz, marsz, Dąbrowski
Do Polski z ziemi włoski
Za Twoim przewodem
Złączem się z narodem.


Jak Czarnecki do Poznania
Wracał się przez morze
Dla ojczyzny ratowania
Po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz… itd.


Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę
Będziem Polakami,
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz… itd.


[…] Na to wszystkich jedne głosy:
Dosyć tej niewoli,
Mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli.
Marsz, marsz..[…]



[źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesn-legionow-polskich-we-wloszech.html]

Źródło 5. January Suchodolski. Bitwa pod Samosierrą (obraz z 1860 r.)


[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Battle_of_Somosierra.PNG]

Źródło 6. January Suchodolski. Bitwa na San Domingo (obraz z 1845 r.)



Źródło 7. Józef Pawlikowski. Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość? [fragment]


[…] Naród żądający niepodległości potrzeba koniecznie, aby ufał w swoje siły. Jeżeli nie ma tego czucia, jeżeli do utrzymania bytu swego nie idzie przez własne usiłowania, ale przez obce wsparcie lub łaskę, można śmiało przepowiedzieć, iż nie dojdzie ani szczęścia, ani cnoty, ani sławy. […]


[Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Warszawa 1999, s. 24.]

Ćwiczenia


Na podstawie źródeł 1. oraz 2.

1. Wyjaśnij, z którym państwem europejskim Polacy wiązali nadzieje na odzyskanie niepodległości.
2. Legiony polskie powstały w północnych Włoszech. Zlokalizuj ten obszar na mapie.


Na podstawie źródła 3.

Kto był twórcą Legionów Polskich? Wyjaśnij, dlaczego do Legionów wstępowało wielu polskich ochotników.


Na podstawie źródła 4.

1. Do których wydarzeń z historii Polski odwołał się autor słów Mazurka Dąbrowskiego?
2. Jakie przesłanie niesie ta pieśń?


Na podstawie źródeł 2. oraz 5.

Legiony Polskie, wierne Napoleonowi, odznaczyły się wielką odwagą w bitwie pod Samosierrą. Odszukaj i wskaż to miejsce na mapie.


Na podstawie źródła 6.

1. Tragedią żołnierzy Legionów było wysłanie ich na wyspę San Domingo w celu stłumienia powstania poddanych Francji. Ustal, kim byli powstańcy?
2. Zastanów się, dlaczego konieczność walki ze zbuntowanymi mieszkańcami San Domingo była dla Polaków dylematem moralnym.


Na podstawie źródła 7.

1. W jaki sposób, według autora, Polacy mogli odzyskać utraconą niepodległość?
2. Kogo miał na myśli autor pisząc„obce wsparcie lub łaskę”?

Praca domowa

1. Porównaj zamieszczony w tym rozdziale tekst Mazurka Dąbrowskiego ze współczesnym tekstem hymnu.
2. Mazurek Dąbrowskiego ma w Polsce swoje muzeum. Zbierz informacje na temat tego ważnego dla Polaków miejsca.
3. Wyjaśnij, dlaczego i kiedy Mazurek Dąbrowskiego stał się polskim hymnem narodowym?




































Tytuł: „Jeszcze Polska nie umarła…” - walka o wolność u boku Napoleona Bonapartego
Opis skrócony: Poznamy przyczyny utworzenia Legionów Polskich we Włoszech. Porozmawiamy o zasługach Jana Henryka Dąbrowskiego i Józefa Wybickiego. Dowiemy się, w jakich okolicznościach powstała Pieśń Legionów Polskich. Przedstawimy losy żołnierzy generała Jana Henryka Dąbrowskiego.
Autor(rzy): Małgorzata Soczewicz
Hasła treści Napoleon Bonaparte, Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki, Legiony Polskie, Mazurek Dąbrowskiego
Uwagi metodyczne Problematyka lekcji, obok walorów poznawczych, pozwala na dyskusję z uczniami o postawach, marzeniach i nadziejach Polaków w czasie niewoli narodowej. Warto zachęcić uczniów do opanowania słów hymnu narodowego oraz uwrażliwić na okazywanie szacunku i powagi wobec polskich symboli narodowych. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach.Problematyka lekcji, obok walorów poznawczych, pozwala na dyskusję z uczniami o postawach, marzeniach i nadziejach Polaków w czasie niewoli narodowej. Warto zachęcić uczniów do opanowania słów hymnu narodowego oraz uwrażliwić na okazywanie szacunku i powagi wobec polskich symboli narodowych. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach.
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 45
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach)

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci